Wat is kortsluiting en hoe kun je het voorkomen?

We hebben het allemaal weleens meegemaakt: opeens gaat het licht uit of doet de wasmachine of tv het niet meer. Kortsluiting dus, of in ieder geval een grote kans daarop. Maar wat is kortsluiting nu precies en belangrijker nog, wat doe je eraan en hoe kun je kortsluiting voorkomen?

Wat is kortsluiting?

Kortsluiting ontstaat wanneer één of meer elektrische draden elkaar raken. Dat kan zijn als gevolg van een kapot apparaat of een beschadigde kabel. Natuurlijk zijn deze stroomdraden meestal voorzien van een isolatielaag, maar deze kan beschadigd raken door water, warmte, stof of andere zaken. Als dat gebeurt, gaat de stroom niet meer naar het betreffende apparaat, maar zoekt deze zijn eigen weg. Daardoor wordt de stroomsterkte te groot en de draden te warm, met kortsluiting en mogelijk brand als gevolg. Wanneer de groepenkast dan niet goed werkt, zijn de gevolgen soms niet te overzien.

Tip: lees meer over brandbeveiliging van uw groepenkast en elektrische apparaten

Wat te doen bij kortsluiting?

Ontstaat er kortsluiting, dan springen bij een veilige groepenkast direct de zekeringen (stoppen) of schakelen de installatieautomaten af. Hierdoor wordt de elektriciteit in de betreffende groep automatisch uitgeschakeld, kunnen de elektriciteitsdraden afkoelen en wordt brand voorkomen. Het is dan zaak om het apparaat of lichtpunt op te sporen dat de kortsluiting heeft veroorzaakt. Dit dient gerepareerd of vervangen te worden.

Risico op brand bij kortsluiting

Stel echter dat de stoppen- of groepenkast niet correct functioneert of niet voldoet aan alle actuele veiligheidseisen? Dan loop je dus het risico dat bij kortsluiting de stroom niet wordt onderbroken met alle gevolgen van dien.

Hierdoor kan er bij kortsluiting namelijk brand ontstaan, met in het meest ‘gunstige’ geval alleen materiële schade. Het is dus altijd van groot belang regelmatig de stoppen- of groepenkast te laten controleren door een erkende installateur. Test daarnaast met enige regelmaat de aardlekschakelaars.

Tip: lees wat je kunt doen bij brand als gevolg van kortsluiting

Kortsluiting opsporen; waar zit het probleem?

Wil je kortsluiting opsporen? Volg dan onderstaande stappen:

  1. Kijk eerst op de groepenkaart welke apparaten er op de afgeschakelde groep zijn aangesloten.
  2. Laat de betreffende groep uitgeschakeld (bij een groepenkast) en vervang de stop nog niet (in het geval van een stoppenkast).
  3. Daarna is het zaak het storing gevende apparaat of lichtpunt op te sporen. Schakel alle elektrische apparaten/lichtpunten binnen de betreffende groep uit door de stekkers uit de stopcontacten te halen.
  4. Vervang de doorgeslagen stop of schakel de installatie- of aardlekautomaat weer in.
  5. Schakel tot slot alle apparaten/lichtpunten één voor één weer in. Op het moment dat de stop of automaat zichzelf weer vanzelf uitschakelt, weet je dat je het storing gevende apparaat/lichtpunt gevonden hebt. Laat dit vervangen of repareren, maar laat het onder geen voorwaarde aangesloten zitten.

Tip: geeft geen enkel elektrisch apparaat een probleem? En is er ook geen sprake van overbelasting? Waarschuw dan een erkende installateur.

Hoe kun je kortsluiting voorkomen?

Kortsluiting voorkomen is natuurlijk in alle gevallen beter dan genezen. Zeker gezien de gevolgen die kortsluiting met zich mee kan brengen. Daarom geven we je graag een aantal tips waarmee je kortsluiting kunt voorkomen en de veiligheid in en om de woning aanzienlijk verbetert.

14 tips om kortsluiting te voorkomen

  1. Houd de groepenkast up-to-date
    De stoppen-, installatie- of groepenkast is het hart is van de elektrotechnische installatie. Het voorkomen van kortsluiting begint dan ook hier. Zorg dat de groepenkast aan alle actuele veiligheidsvoorschriften voldoet en laat de elektrotechnische installateur de groepenkast minimaal een keer per jaar controleren. Tip: laat de nieuwe of bestaande groepenkast registreren en ontvang meer informatie over veiligheid van ABB. Dit geldt overigens ook voor groepenkasten van andere merken.
  2. Laat het aantal groepen in de groepenkast nakijken
    De meeste (oudere) woningen hebben een groepenkast met vier groepen, terwijl met het toenemende aantal elektronische apparaten er vaak acht tot tien nodig zijn. Dit zorgt voor meer risico op kortsluiting. Laat het aantal groepen in de groepenkast daarom controleren door een installateur.
  3. Gebruik geen beschadigde kabels
    Beschadigde kabels zijn een van de hoofdoorzaken van kortsluiting. Kijk daarom regelmatig of deze goed geïsoleerd zijn en gebruik geen apparaten waarvan de kabels beschadigd zijn of waarvan de draden blootliggen. Leg snoeren bovendien nooit onder deuren, vloerbedekking of tapijt, omdat ze dan sneller zullen beschadigen.
  4. Trek kabels niet zomaar uit het stopcontact
    Als je een kabel uit het stopcontact wilt halen, pak deze dan altijd vast bij de stekker. Zo beschadigt de kabel niet en kan kortsluiting worden voorkomen.
  5. Gebruik alleen apparaten met een keurmerk
    Zorg ervoor dat je elektrische apparaten minimaal een CE-markering hebben, maar beter is een KEMA-keur of VDE-keur (Duitse variant). Apparaten met een keurmerk beperken het risico op kortsluiting.
  6. Lees de gebruiksaanwijzing van elektrische apparaten altijd door
    Hierin zijn veelal aanwijzingen en tips te vinden omtrent de juiste aansluiting, gebruik en onderhoud.
  7. Bevestig elektriciteitskabels nooit met spijkers of nietjes
    In de meeste doe-het-zelfzaken zijn speciale clips te koop om kabels op veilige wijze te monteren.
  8. Gebruik snoeren nooit om iets aan op te hangen
    Hierdoor kan namelijk de bedrading beschadigen en dit is een van de hoofdoorzaken van kortsluiting.
  9. Gebruik niet meer dan 1 verlengsnoer tussen een apparaat en stopcontact
    Hoe meer snoeren je gebruikt, hoe eerder ze slijten. Daardoor kan kortsluiting of brand ontstaan.
  10. Rol een verlengsnoer, haspel of stofzuigersnoer altijd helemaal uit
    Bij opgerolde snoeren kan de warmte niet wegvloeien, waardoor er brand kan ontstaan.
  11. Zet het koffiezetapparaat altijd uit
    Als een koffiezetapparaat langere tijd aanstaat, kan dit leiden tot storingen. Zet dit daarom altijd uit en zeker als je weggaat.
  12. Reinig en vervang filters van de afzuigkap
    Om kortsluiting en brand in de afzuigkap te voorkomen, dien je de filters regelmatig te reinigen en te vervangen.
  13. Voorkom kortsluiting wasmachine en droger
    De wasmachine en vooral de droger, zijn apparaten waarin het snelst kortsluiting kan ontstaan. Voorkom dit door regelmatig stof van het filter of de rand van de wasmachine te halen, zuig periodiek de ontluchtingsbuis en laat elke vijf jaar een elektrotechnische installateur naar de wasmachine en droger kijken.
  14. Maak elektrische apparaten regelmatig schoon
    Stof en beschadiging van kabels zijn vaak de grote boosdoeners als het gaat om kortsluiting. En zeker een föhn, frituurpan en broodrooster zijn hier erg gevoelig voor. Voorkom kortsluiting door deze apparaten regelmatig schoon en stofvrij te maken.

keer gedeeld

Ontvang de gratis checklist voor uw meterkast

Ontvang de gratis checklist voor uw meterkast

Hierin vindt u 5 handige tips voor een veilige meterkast. Makkelijk om bijvoorbeeld aan de binnenkant van uw meterkastdeur te hangen.