Duurzame meterkast

Duurzame meterkast voor een duurzaam huis

Bij het duurzaam maken van je woning, speelt de meterkast een grote rol. De meterkast of groepenkast is de verdeler van de energie in de woning. Een duurzame meterkast zorgt voor een veilige en energie-efficiënte verdeling van de energie én zet je in om de energiestromen in je woning te meten. Dat gaat over wat je verschillende apparaten aan energie verbruiken, maar ook wat je zelf opwekt (bijvoorbeeld met zonnepanelen). Door je meterkast op de juiste manier in te richten, krijg je inzicht in je energie en kun je maatregelen nemen om energie te besparen. 

1. Zorg voor goede isolatie van de ‘schil’, dus dak, buitenwanden, vloer, kozijnen en HR+++ glas. 
2. Is je huis goed geïsoleerd? Zorg dan voor goede (mechanische) ventilatie. Dit is belangrijk voor een gezond, veilig en prettig binnenklimaat.  
3. Kies voor duurzame energie. Er zijn tal van aanbieders die groene stroom leveren tegen een concurrerende prijs. 
4. Rust je duurzame huis uit met de juiste apparatuur: zonnepanelen, een zonneboiler en (hybride) warmtepomp zorgen voor eigen opwekking en helpen je energieverbruik van het net te minimaliseren. 
5. Heb je zonnepanelen maar ben je vooral ’s avonds thuis? Denk dan eens aan een thuisbatterij die de piekstroom van een zonnige dag opvangt wat je ’s avonds kunt gebruiken. 
6. Kies voor een slimme thermostaat en plaats een tijdschakelaar op apparatuur die ’s nachts niet hoeft aan te staan, zoals een boiler in de keuken of badkamer. Hiermee kun je veel energie besparen. 
7. Plaats KWH meters (of kilowattuur meters) in de meterkast. Hiermee kun je energiestromen meten en met de informatie je verbruik terugdringen. Er zijn KWH meters die gekoppeld zijn aan een app waarmee je altijd je verbruik kunt zien. 
8. Wil je volledig in control zijn en streef je naar een energieneutraal huis? Kies dan voor een huisbesturingssysteem en energiemanager. Deze systemen, stemmen het verbruik optimaal af op de behoefte, aanwezigheid, weersomstandigheden en laten de verschillende systemen hiervoor optimaal samenwerken. Zo ben je heel energie-efficiënt.

Wil je verduurzamen, waar moet je dan aan denken bij het uitbreiden van de meterkast? Je wilt in ieder geval genoeg ruimte hebben in de meterkast om ‘nieuwe’ apparatuur zoals zonnepanelen, warmtepomp, laadsysteem en dergelijke aan te sluiten. Dit kan in een bestaande groepenkast waar voldoende ruimte is voor extra groepen of met behulp van een uitbreidingskast. Als je een nieuwe woning betrekt en de installatie nog moet aanleggen, is het handig om de nieuwe groepenkast alvast wat ruimer te kiezen.  

Verder wil je mogelijk de groepenkast uitbreiden met apparatuur om je energiestromen te meten. Met behulp van KWH meters of een energiemanager, zoals de SEM-basic groepenkast module, krijg je inzicht in je energieverbruik en -opwekking. Van daaruit kun je gaan besparen.

Zonnepanelen vormen een onderdeel van de elektrische installatie en brengen een hoge belasting van de meterkast met zich mee. Als zonnepanelen op een zonnige dag stroom opwekken, lopen er langdurig grote energiestromen door je meterkast. De meterkast moet hierop berekend zijn. Zo zijn er groepenkasten verkrijgbaar die PV-veilig zijn. Deze voldoen daarmee aan de eisen meterkast met zonnepanelen, onder andere door dikkere bedrading en speciale installatie-automaten. 

Onderverdeler 

Wat veel wordt toegepast is dat de zonnepanelen en omvormer worden aangesloten op een eigen onderverdeler. Deze is op zijn beurt aangesloten op de meterkast. De onderverdeler kan in de meterkast zelf geplaatst worden of dicht bij de zonnepanelen (bijvoorbeeld op zolder). Een goede onderverdeler heeft de mogelijkheid om de zonnepanelen in noodgevallen af te schakelen. Zo voorkom je schade aan je elektrische installatie.  

Zonnepanelen aansluiten meterkast 

Laat het aansluiten van zonnepanelen op de meterkast altijd uitvoeren door een erkend installateur. Een verkeerde of gebrekkige aansluiting kan grote gevolgen hebben. 

Een (hybride) warmtepomp is een relatief nieuw systeem in woningen. Een warmtepomp haalt warmte uit de (buiten)lucht en zet deze om in warmte voor het verwarmingssysteem van de woning. Daarvoor gebruikt het stroom. Afhankelijk van het model kan dat een behoorlijke belasting met zich mee brengen in de meterkast (tot 3 KW per uur). Het is raadzaam een warmtepomp zo energiezuinig mogelijk te kiezen of deze te combineren met zonnepanelen. 

Warmtepomp aansluiten 

Voor het aansluiten van een warmtepomp in de meterkast heb je een aparte groep nodig. Vanwege de hoge belasting van de warmtepomp op de elektrische installatie, dient de meterkast voldoende ‘zwaar’ uitgerust te zijn. Er zijn speciale groepenkasten beschikbaar (WP-veilig) die speciaal geschikt zijn om een warmtepomp aan te sluiten.   

Laat het aansluiten van een warmtepomp op de meterkast altijd uitvoeren door een erkend installateur. Een verkeerde of gebrekkige aansluiting kan grote gevolgen hebben. 

Laadpaal aansluiten meterkast 

Laat een laadsysteem altijd door een erkend installateur aansluiten op de meterkast. Een verkeerde op gebrekkige aansluiting kan grote gevolgen hebben. Verder is het raadzaam om meteen een Load Manager of Load Balancer te laten installeren in de meterkast.   

Tip: Load Balancer in de meterkast 

De Load Balancer is een klein kastje dat zorgt voor de veilige verdeling van de stroom naar diverse apparaten. Als bijvoorbeeld de elektrische auto aan de lader staat en je gaat koken op de inductiekookplaat, zet de oven aan en ook het espressoapparaat staat alvast voor te verwarmen, dan levert dat een piekstroom om. De Load Balancer zorgt ervoor dat de stroom naar de laadpaal tijdelijk wordt verlaagd en na het koken weer wordt verhoogd. Dat garandeert de veiligheid. 

SEM-basic: Smart Energie Management module 

Een voorbeeld van zo’n energiemanager is SEM-basic. Deze slimme module voor de groepenkast meet de energiestromen van aangesloten apparatuur (zoals zonnepanelen) en het net. Met een eigen internetverbinding stuurt SEM-basic deze gegevens naar een beveiligde cloud. De data is op ieder moment in te zien in overzichtelijke grafieken en rapporten. Perfect inzicht om je verbruik aan te pakken.