Van contactdozen tot schakelaars, van dimmers tot bewegingsmelders.

Ben je van plan om verouderd schakelmateriaal in je woning te vervangen? Of ben je de gelukkige eigenaar van een nieuwbouwwoning en mag je zelf het te plaatsen schakelmateriaal uitkiezen? Dan kun je vast wat tips gebruiken.

De opbouw van schakelmateriaal

We beginnen bij de basis. Schakelmateriaal bestaat vrijwel altijd uit drie onderdelen:

• Het basiselement

  Het basiselement wordt in de muur geplaatst en is verantwoordelijk voor de werking. Denk bijvoorbeeld aan een wandcontactdoos, schakelaar of dimmer.

• Centraalplaten of bedieningsdelen

  Dit onderdeel wordt op het basiselement geplaatst en zorgt zo voor een mooie afwerking die de bediening vergemakkelijkt. Denk hierbij aan bedieningsknoppen voor lichtschakelaars en aan de ingang van een stopcontact.

• Het afdekraam

  Het schakelmateriaal wordt afgewerkt met het afdekraam. Dit onderdeel wordt onder de centraalplaat of het bedieningsdeel geplaatst en zorgt ervoor dat het schakelmateriaal er netjes afgewerkt uit ziet.

Welke types schakelmateriaal zijn er?

Dacht je dat als het om lichtschakelaars gaat je enkel de keuze hebt tussen een schakelaar en een dimmer? Er valt zo veel meer te kiezen! En dat geldt ook voor wandcontactdozen. We zetten de belangrijkste opties voor je op een rij.

Wandcontactdozen

• Stopcontact met randaarde: voor extra beveiliging van elektrische apparatuur
• Stopcontact zonder randaarde: deze zie je vooral terug in oudere woningen
• Stopcontact met verhoogde aanraakbeveiliging: ook wel bekend als de kinderveilige wandcontactdoos
• Stopcontact met USB-aansluiting: deze wandcontactdoos combineert het klassieke stopcontact met een USB- voeding.
• Stopcontact met nachtoriëntatielicht: de LED-verlichting biedt extra oriëntatie in donkere vertrekken, gangen of trappenhuizen. Ideaal in seniorenwoningen of als nachtlicht in kinderkamers.

Schakelaars

• Schakelaar met oriëntatielicht: zo vind je eenvoudig de lichtschakelaar in het donker.
• Schakelaar met bewegingsmelder: voor automatisch schakelen wanneer iemand de ruimte binnen komt.
• Wisselschakelaar: met een wisselschakelaar kun je één lichtpunt vanaf twee punten bedienen.
• Kruisschakelaar: met een kruisschakelaar kun je één lichtpunt vanaf drie of meer punten bedienen. Dit is bijvoorbeeld handig wanneer je in de slaapkamer de lamp bij de deur wilt bedienen en aan beide kanten van het bed.
• Jaloezieschakelaar: Met een jaloezieschakelaar bedien je de zonwering. Deze bestaan zowel met een draaiknop- als met wipbediening.
• LED-dimmer: Wanneer je LED-verlichting probeert te dimmen met een ‘oude’ halogeendimmer kunnen er problemen ontstaan, zoals geflikker of gezoem. Gelukkig bestaan er ook LED-dimmers, die wél geschikt zijn voor het dimmen van een LED lamp.
• Draaidimmer: hiermee regel je in een handomdraai de lichtsterkte van een lichtpunt
• Tipdimmer: kort tippen betekent schakelen, lang tippen betekent dimmen. Het voordeel van een tipdimmer is dat bij opnieuw inschakelen automatisch de als laatste gekozen lichtsterke ingesteld wordt.
• Benaderingsschakelaar: een benaderingsschakelaar kan bediend worden zonder aanraken. Dit soort schakelaars worden gebruikt in ruimtes waarbij aanraken van schakelaars vanwege de hygiëne niet handig is, zoals in ziekenhuizen, horeca en laboratoria. Ook in werkplaatsen waar je de schakelaar niet wilt vervuilen met vieze handen is de benaderingsschakelaar een welkome aanvulling.

Er zijn nog veel meer verschillende wandcontactdozen en schakelaars dan zojuist genoemd. Op de website van Busch-Jaeger kun je een zeer compleet overzicht vinden, inclusief verschillende uitvoeringen van het schakelmateriaal.

Waar moet ik op letten bij de aanschaf van schakelmateriaal?

• Kies voor hetzelfde merk

  Ga voor het schakelmateriaal van één merk. De verschillende merken werken met hun eigen vormen en bevestigingsmethode. Onderling combineren gaat niet.

• Eén of meerdere series?

  Ook per serie kunnen er verschillen zijn. Indien je meerdere series van één merk wilt combineren, is het belangrijk om na te gaan of dit mogelijk is.

• Kies je kleur

  Schakelmateriaal is vaak beschikbaar in meerdere kleuren, bijvoorbeeld wit en off-white. Kies er één, om verschillen in huis te voorkomen.

• Zorg dat het materiaal voldoet aan de wetgeving

  Het kan verleidelijk zijn om voor minder geld in een Chinese webshop schakelmateriaal te bestellen. Goedkoop is het zeker, maar realiseer je dat dit schakelmateriaal niet gecontroleerd is en dat dit materiaal dus niet voldoet aan de Nederlandse wetgeving en mogelijk niet veilig is.